Het waterschap Hollandse Delta presteert slecht als het gaat om de waterkwaliteit. Het water voldoet niet aan de chemische en ecologische normen. De kwaliteit gaat zelfs achteruit. Geplande maatregelen worden niet uitgevoerd. Water Natuurlijk dringt aan op extra inzet.

Watersystemen

Het waterschap is verantwoordelijk voor de waterkwaliteit van de meeste wateren binnen de waterkerende dijken. Het gaat om een grote variatie aan wateren zoals sloten, vaarten, kreken, kanalen, oude rivierarmen, meren etc. In totaal ruim 7.000 km aan watergangen waarvoor kwaliteitseisen gelden.

Kaderrichtlijn Water

De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) gaat over alle wateren. De kwaliteit mag nergens achteruitgaan schrijft de richtlijn voor. De maatregelen voor verbetering zijn gericht op de grote wateren, KRW-waterlichamen. In de Hollandse Delta liggen 41 van deze waterlichamen. Er zijn normen voor de chemische kwaliteit van het water. Dan gaat het om de concentratie van  bijv. stikstof of fosfaat. Ook de ecologische gezondheid is een belangrijk onderdeel. Hierbij wordt gekeken naar de aanwezigheid van bepaalde plantensoorten en waterdieren.

Waterwerken 2017-2018

Recent heeft het waterschap de rapportage Waterwerken over o.a. de waterkwaliteit uitgebracht. Het resultaat is bedroevend. Geen enkel KRW-waterlichaam voldoet nog aan de normen. In 17 wateren is de kwaliteit zelfs achteruit gegaan. Van de overige voldoet meer dan de helft niet eens aan de vereiste basiskwaliteit. In 2015 dienden de grotere wateren aan die doelen te voldoen. Dat is bij lange na niet gerealiseerd. Er is uitstel tot 2021 en in het uiterste geval tot 2027. Met deze voortgang gaan we ook dat niet halen.

KRW-maatregelen

Om aan de Europese normen te gaan voldoen heeft het waterschap in het verleden maatregelen bedacht. Het gaat dan bijvoorbeeld om natuurvriendelijke oevers, paaiplaatsen voor vissen, aanpassing van het peilbeheer, verbinding van polders etc. De voortgang van de uitvoering van deze maatregelen stagneert al jaren. Een realisatiegraad van minder dan 50% van de geplande projecten was normaal.  Een dieptepunt was 2018. Toen zouden 32 KRW-maatregelen worden uitgevoerd. Uit de recente rapportage bleek dat er slechts één was gerealiseerd. Voor Water Natuurlijk is dat absoluut niet acceptabel.

Prioriteit

De meeste partijen in het waterschapsbestuur besteden niet veel aandacht aan het volledig falen van Hollandse Delta bij de zorg voor schoon water. Zij vinden het vooral belangrijk dat er geen financiële tekorten zijn. Voor Water Natuurlijk ligt dat anders. Schoon water is cruciaal voor de ontwikkeling van een gezond watersysteem, een gevarieerde waternatuur en een goede visstand.

Onze fractievoorzitter Anne Mollema heeft daarom in de laatste Verenigde Vergadering met klem aangedrongen op een hogere prioriteit. De opgelopen achterstand moeten in beeld worden gebracht en er moet een inhaalslag komen. De verantwoordelijk heemraad beloofde met voorstellen te komen.

Joost Kievit MSc

Door de fractie zijn aan het bestuur van het Waterschap Hollandse Delta vragen gesteld over de werkwijze bij de dijkbescherming en de rol van mollen. De toelichting, vragen en de antwoorden vind je hieronder.

Toelichting

Geacht College,

Via een nieuwsbericht van 26 maart 2019 meldt U de aanvang van mollenbestrijding op alle waterkerende dijken op het Eiland van Dordrecht, Goeree-Overflakkee, Voorne-Putten, IJsselmonde en de Hoeksche Waard. Gesteld wordt dat door bestrijding de populaties op een aanvaardbaar niveau gehouden moeten worden vanwege de veiligheid van de dijken.

We krijgen hierover diverse vragen en opmerkingen. Vermoedelijk krijgt u die ook.

We stellen niet de bescherming van dijken ter discussie, maar we hebben daar wel vragen bij, die enerzijds kunnen leiden tot minder dierenleed en tevens mogelijk een besparing in kosten kan opleveren!

Naar onze opvatting is de mol een waardevol onderdeel van het bodemleven. Hij eet veel insecten die de grasmat kunnen aantasten.  Het dier is zeer onverdraagzaam en buiten de voortplantingstijd duldt hij geen soortgenoten in de buurt. De mol zorgt er dus zelf voor dat de dichtheid niet te groot wordt. Opengevallen plekken door het wegvangen van mollen worden zeer snel weer opgevuld. Dit is dus dweilen met de kraan open en dat zou je alleen moeten doen als het echt noodzakelijk is.

In de Handreiking Toetsen Grasbekledingen op Dijken van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu wordt gesteld dat uit golfgootproeven, golfoverslagproeven en veldwaarnemingen na hoogwater is gebleken dat de algemeen voorkomende ondiepe graafgangen van mollen, woelratten en muizen geen grote invloed hadden op het falen van de toplaag door golfwerking of overslag. Geconcludeerd wordt dat bij een kleilaag van meer dan 40 centimeter of flauwe taluds (flauwer dan 1V:4H) graverij van mollen niet snel tot problemen zal leiden. De noodzaak van bestrijding lijkt dus niet of nauwelijks aanwezig te zijn.

Vragen

1. Is er een beleidsdocument waarop de huidige uitvoeringspraktijk van de mollenbestrijding gebaseerd is?
2. Zijn onze waterkerende dijken vanwege een dunne kleilaag of een steil talud zodanig kwetsbaar dat overal bestrijding nodig is?
3. Acht U het met ons zinvol om de bestaande uitvoeringspraktijk te heroverwegen en hierbij uit te gaan van de criteria genoemd in de Handreiking Toetsen Grasbekledingen, dus geen bestrijding op dijken met een kleilaag van meer dan 40cm of een talud flauwer dan 1V:4H?
4. Wat zijn de kosten van de mollenbestrijding?

De Fractie Water Natuurlijk.

Antwoorden

ad 1) In 2017 heeft het waterschap hierover vragen gesteld aan Deltares. Op basis daarvan is de bestaande uitvoeringspraktijk doorgezet, waarbij (nog) geen onderscheid gemaakt is naar type dijk.

ad 2 en 3) Momenteel vindt landelijk nader onderzoek plaats. Daarnaast kan op basis van de eerste beoordelingsronde (2017-2022) de uitvoeringspraktijk op termijn bijgesteld worden.

ad 4) De jaarlijkse kosten voor de mollenbestrijding bedragen ca. € 275 per km.

Commentaar

Het antwoord van het College is weliswaar een antwoord maar nauwelijks op de gestelde vragen. Zo wordt niet duidelijk op welke gronden de huidige uitvoeringspraktijk van stringente bestrijding van de mol is gebaseerd. Het is ook vreemd dat het waterschap niet uitgaat van de richtlijnen van het Ministerie welke zijn gebaseerd op onderzoek van Deltares. Dit vraagt dus om vervolgacties.

Joost Kievit MSc

Water Natuur werkt structureel aan een groener waterschap Hollandse Delta. Dat neemt niet weg dat ook op andere vlakken de controlerende taak als volksvertegenwoordiger serieus wordt genomen. Zo werden er schriftelijke vragen gesteld over het onderhoud van de 1^e Kruisweg in ’s-Gravendeel.

Klachten

Een kiezer benaderde Water Natuurlijk met klachten. De onderhoudstoestand van de 1^e Kruisweg was slecht, zodat de aangekondigde reparatie door de bewoners werd verwelkomd. Toen duidelijk werd dat maar een beperkt deel van de gaten in het wegdek werden gerepareerd volgde de kater.  ‘Blij met  een dode mus’ was dan ook de titel van deze ingezonden brief over dit onderwerp in het Kompas:

Schriftelijke vragen

De fractie van Water Natuurlijk stelde onderstaande schriftelijke vragen over deze kwestie aan het College van Dijkgraaf en Heemraden:

Het is niet de gewoonte van Water Natuurlijk om vragen te stellen over individuele projecten. Het is tegen ons beleid om individuele projecten te willen sturen via het algemeen bestuur.  Maar dit is toch wel opmerkelijk;

• geen efficiënte inzet van middelen. De dubbele mobilisatie- en communicatiekosten wegen al snel op tegen de het afmaken van de klus.
• geen positieve beeldvorming van het waterschap.

Vragen

• Wat waren de overwegingen om werkzaamheden te starten en welke prestatieafspraken zijn daarbij gemaakt?
• En wat is de overweging om het niet af te maken?

De fractie Water Natuurlijk vraagt hierop een heldere toelichting? Ook naar de omgeving; want daar gaat het natuurlijk echt om
Voor de fractie gaat het niet om de casus; hoe opmerkelijk ook. Het gaat ons om de (be)sturingsaspecten.
Wat leren we hiervan voor de volgende keer?

We wachten de reactie van het College af.