Water Natuurlijk had het college van dijkgraaf en heemraden geadviseerd om het zogenaamde veiligheidsmaaien te beperken. Begin mei worden alle bermen  van het waterschap gemaaid. Dit is nadelig voor de biodiversiteit en voor het grootste deel overbodig uit een oogpunt van verkeersveiligheid, vindt Water Natuurlijk. Gevraagd werd het vrijgekomen budget te besteden aan herstel van biodiversiteit in de bermen.

Het college heeft besloten om het staande beleid vooralsnog voort te zetten. Het advies wordt dus niet overgenomen. Ze oordeelt dat er nauwelijks nadeel voor biodiversiteit is en dat de maaibeurt noodzakelijk is voor de verkeersveiligheid. Het college herkent zich ook niet in het beeld dat het vaak ruimhartig wordt uitgevoerd waarbij zelfs bloemdijken van Hoekschewaards Landschap worden geklepeld.

De fractie van Water Natuurlijk vindt dat er veel is af te dingen op de argumentatie van het waterschap en bezint zich op vervolg stappen.

Joost Kievit MSc

Bron

– vragen 2019-08 Veiligheidsmaaien Water Natuurlijk

Aan:  college van dijkgraaf en heemraden Hollandse Delta

Van:  fractie Water Natuurlijk

Betreft: schriftelijke vragen bomenkap Oude Tonge

22 augustus 2019

Geacht college,

Wij hebben kennis genomen van de grootschalige kap van bomen langs de Zuiderlandse Zeedijk bij Oude Tonge. Dit heeft veel reacties opgeleverd. De aanleiding voor de kap zou stormschade zijn. Het klopt dat er lokaal een zware storm langs trok, waardoor een aantal bomen zwaar beschadigd was en er zware takken op de weg lagen. Gelukkig zijn er geen slachtoffers gevallen. Maar de storm was zeer plaatselijk. Veel bomen bleven overeind. Ook de bomen verderop langs De Galathese dijk, waarvan eerder beweerd werd dat deze uit voorzorg gekapt zouden moeten worden, staan er nog.

Dit roept bij onze fractie de volgende vragen op:

Omvang schade in relatie tot het aantal gekapte bomen.

Uit een bericht van de dorpsraad van Oude Tonge komt naar voren dat er 120 bomen gekapt zijn, waarvan er 30 volledig vrij van schade waren. Uit andere informatie komt naar voren dat er 19 bomen zwaar beschadigd waren door de storm in die zin dat de kroon zwaar beschadigd was en dat er zware takken waren afgebroken.

Vragen

• Hoeveel bomen zijn gekapt?
• Van hoeveel bomen was de stam afgebroken?
• Waren er bomen ontworteld?
• Hoeveel bomen waren er zwaar beschadigd?

 Reden voor kappen

Uit het bericht van de dorpsraad en uit informatie van medewerkers van het waterschap komt naar voren dat de veiligheid de reden was voor het kappen van de bomen. Voor alle duidelijkheid: tijdens de lokale zware storm was er sprake van een onveilige situatie.

Niet naar voren komt om welke veiligheid het als argument voor het kappen gaat. Naar onze waarneming is de veiligheid van de waterkering niet in het geding geweest en is ondanks de stormschade aan de bomen de dijk niet beschadigd. Ook gevaar voor nog meer vallende takken vanuit de bomen die overeind zijn gebleven lijkt beperkt, aangezien die bomen en hun takken de ultieme praktijktoets op het vlak van veiligheid hebben doorstaan.

Naar onze waarneming mocht veiligheid dan ook geen reden tot kappen zijn, temeer omdat na doorzagen van de stammen bleek dat de bomen gezond waren. Het ging om populieren waarvan bekend is dat ze beschadigingen heel makkelijk weer overgroeien.

Vragen

• Als veiligheid het argument is geweest, om welke veiligheid gaat het dan?
• Is er onderzoek door een deskundige gedaan naar de veiligheid van de bomen na de storm?
• Zo ja dan willen wij graag kennis nemen van de betreffende rapportage. Zo nee, op grond waarvan komt U dan tot de conclusie dat veiligheid in het geding was?
• Waarom zijn bomen die niet waren aangetast toch gekapt?
• Waarom is er niet voor gekozen om de beschadigde bomen, eventueel met een vormsnoei, te laten doorgroeien?
• Waarom is niet volstaan met het gebruikelijke opruimen van de afgebroken takken om daarna in alle rust te oriënteren op eventuele vervolgstappen?

 Zorgplicht Wet Natuurbescherming

Artikel 1.11 van de Wet Natuurbescherming legt ieder een zorgplicht op ten aanzien van de natuur.  Het uitgangspunt van de zorgplicht is – aldus de memorie van toelichting – dat burgers, ondernemers en overheden alle handelingen die een nadelig effect zouden kunnen hebben op dieren en planten achterwege laten. Degene die een bepaalde handeling wil verrichten moet zich daarom vooraf op de hoogte stellen van de aanwezige natuurwaarden, de kwetsbaarheid ervan en de mogelijke gevolgen daarvoor van zijn handelen.

Vragen

• Heeft het waterschap zich voorafgaand aan de kap op de hoogte gesteld van de aanwezige natuurwaarden?
• Wat was de eventuele uitkomst van dit onderzoek?
• Zijn de onderzoeken naar de bomenrij langs het Volkerak, die in het verlengde van de gekapte bomenrij staat betrokken?

 Beschermde soorten

Volgens onze leefden op en rond de gekapte de Ruige dwergvleermuis, de Laatvlieger en de Gewone dwergvleermuis. Verder kwamen er jaarrond beschermde vogelnesten, bijvoorbeeld van de Buizerd voor.

Het kappen van de bomen was in onze opvatting dan ook in strijd met artikel 3.1 van Wet Natuurbescherming voor wat betreft de jaarrond beschermde vogelnesten en in strijd met artikel 3.5 ten aanzien van de vleermuizen, tenzij een ontheffing was verleend.

Alsternatief zou WSHD in theorie kunnen handelen volgens de gedragscode Wet Natuurbescherming die op 22 januari door de Minister voor de waterschappen goedgekeurd. Weliswaar heeft WSHD deze gedragscode nog niet vastgesteld en in de organisatie verankerd. Dat neemt niet weg dat werken volgens deze code blijk zou geven van zorgvuldigheid ten aanzien van de beschermde diersoorten.

Gelet op de snelheid waarmee de kap is georganiseerd en uitgevoerd beschouwde WSHD dit kennelijk als een calamiteit. De gedragscode bevat ook een hoofdstuk voor het omgaan met beschermde soorten bij calamiteiten.

De gedragscode stelt: het desbetreffende waterschap treedt zo mogelijk onmiddellijk in overleg met een ecologisch deskundige over de werkwijze die in die situatie in redelijkheid en billijkheid het meeste recht doet aan de bescherming van de juridisch beschermde soort(en). Het waterschap handelt in overeenstemming met dit advies. Het advies, de genomen maatregelen en de eventuele effecten op beschermde soorten worden gedocumenteerd.

Vragen

• Is een ontheffing op basis van de Wet Natuurbescherming voor het kappen van de bomen verkregen of aangevraagd?
• Is gewerkt volgens de bovengenoemde gedragscode en is het advies van een ecologisch deskundige ingewonnen en gevolgd?
• Als e.e.a. overeenkomstig de gedragscode is gedocumenteerd ontvangen in het kader van onze controlerende rol wij graag deze documentatie.

 Herplant

Uit het bericht van de dorpsraad van Oude Tonge begrijpen wij dat er ter plekke herplant zou plaats vinden .

Vragen

• Vindt herplant van tenminste alle bomen plaats? Op de plek van kappen of elders?
• Wanneer wordt deze herplant gerealiseerd?

 Communicatie

Op 21 juni 2019 hebben wij schriftelijke vragen gesteld over de bomenrij die in het verlengde staat van de nu gekapte bomen. We hebben nog geen antwoord mogen ontvangen. Grootschalige kap organiseren uitvoeren gaat kennelijk sneller dan simpele vragen van het bestuur beantwoorden. In de eerdere vragen hebben we ook gesproken over communicatie. In een nieuwsbericht van 23 juli 2019 meldt het waterschap nog  ‘We doen ons best om zoveel mogelijk bomen te behouden’

Gelet op eerdere berichtgeving is bij velen nu het beeld ontstaan dat het waterschap heeft geprofiteerd van de storm en dit heeft aangegrepen om ongewenste bomen te kappen.

Vragen

• Wat vindt het college van de communicatie bij deze kwestie?
• Was het niet beter geweest om de VV van de rigoureuze kap op de hoogte te stellen?
• Waarom is niet helder naar de media gecommuniceerd wat er zou gaan gebeuren en wat hiervoor de argumentatie was?
• Waarom is er geen contact en overleg met de Vereniging Natuur en Landschap Goeree Overflakkee geweest?
• Overweegt het College om zelf de Omgevingsdienst en het Openbaar Ministerie te informeren teneinde onderzoek te laten plaats vinden naar het handelen van het waterschap?

Het beeld van Water Natuurlijk is dat onnodig gezonde bomen zijn gekapt en dat hiermee de Wet Natuurbescherming is overtreden. We hopen dat de antwoorden op onze vragen tot een bijstelling van dit beeld zal leiden.

We hopen echter nog meer dat dit de laatste keer is dat we tot dit soort constateringen komen.

Indien u reageert door:

• een concrete datum te noemen op zo kort mogelijke termijn om met een groenbeheerplan te komen waarin bovenstaande suggesties worden opgenomen die in de kern die niets meer zijn dan het pragmatisch opvolgen van wettelijke eisen,
• een plaats en periode te noemen voor herplant van tenminste het gekapte aantal bomen
• helder te communiceren naar de omgeving over wat gebeurd is en hoe dit wordt hersteld,

dan hoeft u wat onze fractie betreft bovenstaande vragen niet in detail te beantwoorden. Wij houden immers nog meer van goed doen dan van goed schrijven.

 

Jaarlijks wordt er schade toegebracht aan de natuur doordat bloemdijken geklepeld worden door aannemers van het waterschap. Reden voor de fractie Water Natuurlijk om onderstaande schriftelijke vragen te stellen aan het college van dijkgraaf en heemraden.

 

Geacht College,

Een groot deel van de Middelsluissedijk bij Numansdorp wordt al decennia lang beheerd door Hoekschewaards Landschap met als doel de natuurwaarden van die dijk te behouden en verder te ontwikkelen. Het is een fraaie bloemdijk met voor de Hoeksche Waard zeldzame plantensoorten en het daar bij behorende insectenleven.

Ook dit jaar weer zijn delen van deze dijk met een klepelmaaier gemaaid door een aannemer die werkt in opdracht van het waterschap. Ter plekke zijn de planten met de daarop aanwezige dieren vermalen en het maaisel is achtergebleven. Dit is nadelig voor de biodiversiteit en het frustreert het werk van Hoekschewaards Landschap.

Het ziet er naar uit dat de aannemer van het waterschap heeft gemaaid op plekken waar hij niets te zoeken had. Het gaat waarschijnlijk om een handeling in strijd met artikel 1.11 van de Wet Natuurbescherming. Deze zorgplicht bepaalt dat handelingen die nadelig zijn voor planten en dieren achterwege moeten worden gelaten, tenzij dat redelijkerwijs niet kan worden gevergd.

De fractie Water Natuurlijk vindt dat het waterschap moet werken aan herstel van biodiversiteit en keurt het af dat op deze wijze het werk van andere organisaties op dit gebied teniet wordt gedaan.

Vragen

1. Bent u met ons van mening dat het klepelen van een bloemdijk nadelig voor planten en dieren en ongewenst is en achterwege moet blijven?
2. Welke maatregelen heeft u genomen om dit te voorkomen?
3. Had de aannemer opdracht van het waterschap om de bloemdijk te maaien of heeft hij buiten zijn opdracht gehandeld?
4. Zijn er in de overeenkomst bepalingen opgenomen om dit te voorkomen? Welke?
5. Is er een boetebeding? Wordt er geïnd?
6. Als het waterschap wel opdracht heeft gegeven om die bloemdijk te maaien, wat is hiervoor dan de beweegreden? Is hierover dan overleg gevoerd met de beheerder van de dijk?
7. Welke maatregelen worden genomen om dit in de toekomst te voorkomen?
8. Wat wordt er in het verlengde van artikel 1.11 Wet Natuurbescherming gedaan om de schade aan planten en dieren zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken?

De fractie Natuur in het bestuur van het Waterschap Hollandse Delta stelde begin juli onderstaande schriftelijke vragen aan het college van dijkgraaf en heemraden over het ecologisch bermbeheer.

Geacht College,

De bermen van de 2^e Kruisweg bij ‘s-Gravendeel worden door het waterschap al een aantal jaren ecologisch beheerd. Er zijn ook al duidelijke resultaten. De berm ziet er kleurrijk uit en er is een mooie variatie aan plantensoorten, zoals rolklaver, wilde cichorei, duizendblad, margriet etc. Ook voor het insectenleven is dit een aanwinst. Na het maaien wordt het maaisel afgevoerd. Een goed beheer in onze ogen.

Echter bij het onderhoud van de wegsloot wordt maaisel en slootvuil alsnog op de ecologisch beheerde berm gedeponeerd. Zo wordt het beleid voor het bermbeheer teniet gedaan door de uitvoering van het beleid voor het onderhoud van de watergang en werken onderdelen van de waterschaporganisatie kennelijk langs elkaar heen.

De fractie Water Natuurlijk heeft de afgelopen jaren bij herhaling vragen gesteld over deze kwestie. Steeds was de reactie dat dit niet de bedoeling was en soms werd het maaisel alsnog opgeruimd. Op 14 augustus 2018 antwoordde heemraad P. Robijn onder andere het volgende:

Als bovenstaande locaties zijn geïnventariseerd kunnen deze watergangen voor de volgende keer/volgend jaar standaard worden opgenomen voor maaien en direct opruimen van het slootvuil zodat dit niet meer op de ecologisch berm terecht komt.

Afgelopen week hebben wij gezien dat wederom slootvuil op deze ecologisch beheerde berm is gedeponeerd. Het is frustrerend te moeten constateren dat we het al jaren eens zijn dat dit ongewenst is, dat hier toezeggingen over worden gedaan en dat het kennelijk niet lukt om dit tot praktische uitvoering te brengen.

Vragen:

1. We verzoeken om opheldering hoe het kan dat slootvuil op ecologisch beheerde bermen wordt gestort? Hoe en wat wordt hierover gecommuniceerd tussen onderdelen van het waterschap en met aannemers?
2. Worden dit soort misstanden niet gesignaleerd door medewerkers van het waterschap en vervolgens opgelost?
3. We vragen opheldering over hoe het kan dat toezeggingen van het dagelijks bestuur aan de Verenigde Vergadering  niet tot uitvoering komen?

 

Door de fractie zijn aan het bestuur van het Waterschap Hollandse Delta vragen gesteld over de werkwijze bij de dijkbescherming en de rol van mollen. De toelichting, vragen en de antwoorden vind je hieronder.

Toelichting

Geacht College,

Via een nieuwsbericht van 26 maart 2019 meldt U de aanvang van mollenbestrijding op alle waterkerende dijken op het Eiland van Dordrecht, Goeree-Overflakkee, Voorne-Putten, IJsselmonde en de Hoeksche Waard. Gesteld wordt dat door bestrijding de populaties op een aanvaardbaar niveau gehouden moeten worden vanwege de veiligheid van de dijken.

We krijgen hierover diverse vragen en opmerkingen. Vermoedelijk krijgt u die ook.

We stellen niet de bescherming van dijken ter discussie, maar we hebben daar wel vragen bij, die enerzijds kunnen leiden tot minder dierenleed en tevens mogelijk een besparing in kosten kan opleveren!

Naar onze opvatting is de mol een waardevol onderdeel van het bodemleven. Hij eet veel insecten die de grasmat kunnen aantasten.  Het dier is zeer onverdraagzaam en buiten de voortplantingstijd duldt hij geen soortgenoten in de buurt. De mol zorgt er dus zelf voor dat de dichtheid niet te groot wordt. Opengevallen plekken door het wegvangen van mollen worden zeer snel weer opgevuld. Dit is dus dweilen met de kraan open en dat zou je alleen moeten doen als het echt noodzakelijk is.

In de Handreiking Toetsen Grasbekledingen op Dijken van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu wordt gesteld dat uit golfgootproeven, golfoverslagproeven en veldwaarnemingen na hoogwater is gebleken dat de algemeen voorkomende ondiepe graafgangen van mollen, woelratten en muizen geen grote invloed hadden op het falen van de toplaag door golfwerking of overslag. Geconcludeerd wordt dat bij een kleilaag van meer dan 40 centimeter of flauwe taluds (flauwer dan 1V:4H) graverij van mollen niet snel tot problemen zal leiden. De noodzaak van bestrijding lijkt dus niet of nauwelijks aanwezig te zijn.

Vragen

1. Is er een beleidsdocument waarop de huidige uitvoeringspraktijk van de mollenbestrijding gebaseerd is?
2. Zijn onze waterkerende dijken vanwege een dunne kleilaag of een steil talud zodanig kwetsbaar dat overal bestrijding nodig is?
3. Acht U het met ons zinvol om de bestaande uitvoeringspraktijk te heroverwegen en hierbij uit te gaan van de criteria genoemd in de Handreiking Toetsen Grasbekledingen, dus geen bestrijding op dijken met een kleilaag van meer dan 40cm of een talud flauwer dan 1V:4H?
4. Wat zijn de kosten van de mollenbestrijding?

De Fractie Water Natuurlijk.

Antwoorden

ad 1) In 2017 heeft het waterschap hierover vragen gesteld aan Deltares. Op basis daarvan is de bestaande uitvoeringspraktijk doorgezet, waarbij (nog) geen onderscheid gemaakt is naar type dijk.

ad 2 en 3) Momenteel vindt landelijk nader onderzoek plaats. Daarnaast kan op basis van de eerste beoordelingsronde (2017-2022) de uitvoeringspraktijk op termijn bijgesteld worden.

ad 4) De jaarlijkse kosten voor de mollenbestrijding bedragen ca. € 275 per km.

Commentaar

Het antwoord van het College is weliswaar een antwoord maar nauwelijks op de gestelde vragen. Zo wordt niet duidelijk op welke gronden de huidige uitvoeringspraktijk van stringente bestrijding van de mol is gebaseerd. Het is ook vreemd dat het waterschap niet uitgaat van de richtlijnen van het Ministerie welke zijn gebaseerd op onderzoek van Deltares. Dit vraagt dus om vervolgacties.

Joost Kievit MSc

Water Natuur werkt structureel aan een groener waterschap Hollandse Delta. Dat neemt niet weg dat ook op andere vlakken de controlerende taak als volksvertegenwoordiger serieus wordt genomen. Zo werden er schriftelijke vragen gesteld over het onderhoud van de 1^e Kruisweg in ’s-Gravendeel.

Klachten

Een kiezer benaderde Water Natuurlijk met klachten. De onderhoudstoestand van de 1^e Kruisweg was slecht, zodat de aangekondigde reparatie door de bewoners werd verwelkomd. Toen duidelijk werd dat maar een beperkt deel van de gaten in het wegdek werden gerepareerd volgde de kater.  ‘Blij met  een dode mus’ was dan ook de titel van deze ingezonden brief over dit onderwerp in het Kompas:

Schriftelijke vragen

De fractie van Water Natuurlijk stelde onderstaande schriftelijke vragen over deze kwestie aan het College van Dijkgraaf en Heemraden:

Het is niet de gewoonte van Water Natuurlijk om vragen te stellen over individuele projecten. Het is tegen ons beleid om individuele projecten te willen sturen via het algemeen bestuur.  Maar dit is toch wel opmerkelijk;

• geen efficiënte inzet van middelen. De dubbele mobilisatie- en communicatiekosten wegen al snel op tegen de het afmaken van de klus.
• geen positieve beeldvorming van het waterschap.

Vragen

• Wat waren de overwegingen om werkzaamheden te starten en welke prestatieafspraken zijn daarbij gemaakt?
• En wat is de overweging om het niet af te maken?

De fractie Water Natuurlijk vraagt hierop een heldere toelichting? Ook naar de omgeving; want daar gaat het natuurlijk echt om
Voor de fractie gaat het niet om de casus; hoe opmerkelijk ook. Het gaat ons om de (be)sturingsaspecten.
Wat leren we hiervan voor de volgende keer?

We wachten de reactie van het College af.