Op de studiedag ‘Hoe ontstenen we de stad’ van de Stowa lichtten diverse gemeenten hun eigen aanpak toe. Ook was er aandacht voor een regenwaterheffing die particulieren en bedrijven moet stimuleren af te koppelen, zoals in Duitsland en België al gebeurt. Op internet staat een interessant verslag van deze dag.
De totale jaarlijkse kosten voor het zuiveren van rioolwater in Nederland bedragen 1,3 miljard euro. Ruim een derde van deze kosten (36%) is gerelateerd aan het ‘verwerken’ van regenwater. Dat gaat om een slordige € 470 miljoen per jaar. Hoe minder regenwater er in het rioolstelsel komt, hoe lager de kosten voor de zuivering dus worden. Het is daarom zeer de moeite waard in de steden zoveel mogelijk woningen en bedrijven af te koppelen van het riool. Vanwege klimaatveranderingen die vaker zware buien met zich meebrengt, moet regenwater in stedelijke watersystemen bovendien meer ruimte krijgen. Deltares berekende al in 2012 dat als er in het stedelijk gebied niets gebeurt, de schade als gevolg van klimaatverandering in de steden tot 2050 kan oplopen tot € 71 miljard.
Een van de manieren om particuliere woningbezitters, huurders (via corporaties) en bedrijven te prikkelen om maatregelen te nemen – zoals afkoppelen van hemelwaterafvoer en het ‘ontstenen’ van tuinen – is het aanpassen van heffingen die waterschappen opleggen. De Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB) denkt nu aan een voorstel om de zuiveringsheffing te splitsen in een aparte afvalwater- en regenwaterheffing, zoals Duitsland nu al heeft. Nadat verschillende particulieren rechtszaken aanspanden tegen de overheid, bepaalden Duitse rechters een aantal jaar geleden dat één heffing voor afval- en regenwater niet volgens het recht is. De gemeenten zijn in Duitsland verantwoordelijk voor de heffing. Vastgesteld is dat de regenwaterheffing niet meer dan 12 procent mag zijn van totale heffing voor afvalwater en regenwater. Bewoners van meergezinshuizen en boerenbedrijven hebben lagere heffingen, bedrijven met veel verhard oppervlak krijgen hogere heffingen opgelegd.
De afvalwaterheffing is gekoppeld aan het drinkwatergebruik, terwijl de regenwaterheffing is gebaseerd op het daadwerkelijke aantal vierkante meters dak/bestrating waarvan regenwater wordt afgevoerd. Daarbij geldt voor een groen dak of doorlatende verharding een factor 0,3 in plaats van 1,0. Ook infiltratievoorzieningen en regenwateropslag met noodoverloop rekenen gunstig door. Particulieren moeten in Duitsland zelf de heffingskorting aanvragen en bewijzen welke maatregelen ze hebben getroffen. Gemeenten hebben precieze handleidingen en informatie beschikbaar. De controle gaat onder meer aan de hand van luchtfoto’s.
Bouwmarkten en tuincentra in Duitsland hebben goed ingespeeld op de invoering van de regenwaterheffing. Zij hebben een groot assortiment afkoppelvoorzieningen voor burgers
die zelf maatregelen willen treffen. Het is inmiddels een belangrijk onderdeel van hun omzet geworden.
Ook Vlaanderen heeft zijn beleid aangepast. Zo heeft de Vlaamse overheid bij wet bepaald dat de afvoer van hemelwater bij voorkeur moet worden opgevangen voor hergebruik. Anders moet worden geïnfiltreerd op eigen terrein, of er moet gebufferd worden met vertraagd lozen, dan wel geloosd worden in een regenwaterafvoerleiding in de straat. Pas als geen van deze technieken toegepast kan worden, is in Vlaanderen lozing van hemelwater in de riolering toegestaan.
Nederland zet tot nu toe vooral in om mensen met ‘verleiden’ te stimuleren om maatregelen te nemen. Toch zijn er ook voorbeelden van een verdergaande aanpak. Al in 2009 voerde Venray een gedifferentieerd riooltarief in. Wie geen hemelwater afvoert naar een rwzi, hoeft geen afvoerrecht voor hemelwater te betalen. Dat komt neer op een korting van 6 procent op de rioolheffing. In 2014 kwam er een nieuwe afkoppelsubsidieregeling voor burgers. Die regeling is dit jaar verruimd met deelname van het waterschap Limburg en in totaal vijftien gemeenten in de regio. Dit doet Venray onder het motto ‘Het regent subsidie, vang het op, in je eigen tuin’.
De gemeente Ede kiest niet voor een algemene afkoppelsubsidie. Dat is in 2007 wel in een wijk gedaan, maar dat bleek veel te kostbaar: zo’n 80 euro per afgekoppelde vierkante meter. Voor woningen en bedrijven kent Ede een vastrecht van € 166 per jaar. Bij bedrijven komt er een toeslag bovenop: boven de 500 kubieke meter afgevoerd afvalwater is dat €0,43 per kubieke meter, en bij meer dan 500 vierkante meter oppervlakte nog eens € 1,12 per vierkante meter. Het loont zodoende voor bedrijven met een hogere afvoer en/of oppervlakte om maatregelen te nemen.
Nieuwsbrieven
Water Natuurlijk Vallei en Veluwe heeft uiteraard ook een Nieuwsbrief. Wilt u deze automatisch ontvangen? Klik dan hier.Verder kunt u ook veel informatie vinden op de site van uw Waterschap. In onze regio is dat Waterschap Vallei en Veluwe.Indien u lid wilt worden van Water Natuurlijk kan dit natuurlijk ook. Aanmelden kan door hier te klikken .
